APEL mikrobiologiczny
dr inż. Łukasz Weber
dr inż. Łukasz Weber
Charakterystyka powtarzającej się schematycznie sytuacji na jednym z miejskich wodociągów na północy kraju:
- Cyklicznie (rok, rocznie) w okresie jesiennym obserwowano charakterystyczny zapach wody uzdatnionej - określany przez odbiorców jako zapach zgniłej słomy, czy też zapach ziemisty
- Zapach ten był szczególnie wyczuwalny w ciepłej wodzie przez konsumentów
- Badania organoleptyczne wykazywały, że woda surowa nie posiadała zapachu, dopiero woda po filtrach
- Intensywne płukanie złóż (częściej niż wynikało z założeń technologicznych), powodowało stosunkowo szybki powrót do normalnego stanu
- W roku 2007 - (październik) ponownie pojawił się wspomniany zapach zgniłej słomy, ziemisty, stęchły, grzybiczny (określenia konsumentów)
- Jednoczesne badania bakteriologiczne, wykazały, że wraz z zapachem stwierdza się znacznie przekroczoną zawartość bakterii w temp. 22 st C - pozostałe wskaźniki mikrobiologiczne w normie (!)
- Zawartość bakterii w temp 22 st C przekraczała >> 300 w każdym punkcie układu technologicznego i co ciekawe również w wodzie surowej (rzutami)
- Kolonie na płytkach Petriego ikubowane w temp 22 st C nie były podobne do dotychczas stwierdzanych - analiza opisowa tychże mówiła o charakterystycznych, żółtych "rozlanych" koloniach.
- Rozpoczęte chlorowanie wody uzdatnionej - na dawkę chloru wolnego 0,3 mgCl/L nie przynosiła żadnych efektów
- Co gorsza, okresowe chlorowanie filtrów - poprzez wyłączenie dezynfekowanego filtra z pracy, i zalanie podchlorynem sodu w ilości ok 40 L na 11 m3 objętości filtr również nie przynosiło oczekiwanego skutku, mimo, że powtarzano ten proces naprzemiennie, wielokrotnie.
- Zauważono jednocześnie, że po wprowadzeniu chlorowania filtrów, kolonie bakteryjne na płytce Petriego, określane jako "żółte, rozlane" zaczęły ustępować pola "drobnym, białym w głębi płytki".
- Gruntowne płukanie i częste chlorowanie filtrów nie przyniosło żadnych efektów - również chlorowanie wody uzdatnionej podchlorynem sodu, nie dało absolutnie żadnego zmniejszenia zawartości bakterii 22 st C w wodzie uzdatnionej, które cały czas przekraczały wartości > 300.
- Skutek przyniosło dopiero następujące działanie: wyłączenie jednego filtra z pracy, zmniejszenie przepływu do wartości minimalnych, włączenie chlorowania przed tenże filtr taką dawką podchlorynu, która pozwoliła uzyskać w wodzie po filtrze stężenie chloru wolnego na poziomie ok 1,0 mgCl/L - przy czym woda ta była zrzucana do kanalizacji
- Po ok 2 tygodniach takiej dezynfekcji udało się obniżyć zawartość bakterii po filtrze do normy, a nawet do warości 0 JTK
- Zdezynfekowany filtr włączano do pracy i odstawiano kolejny do dezynfekcji omawianą metodą
- Niestety wyłączenie chlorowania sprzed filtrów w stosunkowo krótkim czasie powodowało stopniowe zwiększanie ilości bakterii po złożu filtracyjnym, aż do wartości > 100, co zmuszało do podjęcia na powrót działań dezynfekcyjnych - chlorowanie przed filtrem
- Niestety taka forma dezynfekcji w omawianym układzie technologicznym uniemożliwia prawidłowy przebieg procesów technologicznych w tym usuwania jonu amonowego w wody surowej - dlatego na dłuższą metę jest nie wskazana.
- Szczegółowe analizy bakteriologiczne wykonane przez instytucje kontrolne, dały sprzeczne wyniki, wg jednostki nr 1 były to bakterie Pseudomonas, jednostka nr 2 z kolei wykluczyła Pseudomonas (!)
Przy tej okazji pojawiły się następujące pytania, na które nie udało się uzyskać odpowiedzi
- Dlaczego zapach (i tym samym przekroczenie bakteriologiczne) pojawiają się cyklicznie ?
- Czy w wodzie(na filtrach) namnażają się konkurencyjne szczepy bakterii (jedne odpowiedzialne za zapach wody ale nie odporne na chlorowanie, drugie odporne na chlorowanie nie wywołujące zapachu) ?
- Jakie to mogą być organizmy?
- Gdzie tkwi źródło? - czy w studniach głębinowych, czy też może jakieś formy przetrwalnikujące na filtrach?
- Jaka jest skuteczna forma dezynfekcji wody w takim przypadku (procedury dezynfekcyjne)?
- Jak rozwiązać problem, jeśli przyczyna tkwi w hydrogeologii ujęcia? - dla uściślenia mowa o trzeciorzędzie
Wszystkie osoby, które mają jakiekolwiek zdanie na ten temat, borykają się z podobnymi problemami, czy też poradziły sobie skutecznie z tego typu przekroczeniami i mogą pomóc prosimy o kontakt!!
biuro@technologia-wody.pl
Opracowanie: Łukasz Weber