Analiza manganu przez Operatorów SUW

Analiza manganu prowadzona bezpośrednio na Stacji Uzdatniania Wody, jest stosowana w celu kontroli procesu technologicznego. Zazwyczaj wykorzystuje się ją w następujących sytuacjach:

1. Ocena stężenia manganu w wodzie surowej. Kontrola tego wskaźnika w każdej studni, czy ujęciu powinna być prowadzona przynajmniej raz w roku, celem sprawdzenia stanu jakości wody, a tym samym określenia ewentualnego wpływu na efektywność technologiczną układu.
2. Ocena stężenia manganu na etapie aktywacji filtrów. Pozwala ocenić czas wpracowania, efektywność wpracowania oraz podejmować i kontrolować określone działania przyspieszające wpracowanie - jak stosowanie złoża wstępnie uaktywnionego, czy też złoża katalitycznego.
3. Ocena stężenia manganu po poszczególnych filtrach - w sytuacji stwierdzonego przez Sanepid czy Laboratorium Zakładowe podwyższonego stężenia manganu w wodzie uzdatnionej, sprawdzenie manganu po poszczególnych filtrach pozwala stwierdzić czy przekroczony mangan to efekt działania jednego filtra czy też wszystkich. Dzięki temu łatwiejsze jest diagnozowanie przyczyn.
4. Próby manganu w celu ustalenia optymalnej dawki nadmanganianu dozowanego do wody surowej oraz ocena skuteczności stosowania nadmanganianu potasu.
5. Sprawdzanie stężenia manganu w wodzie na końcówkach sieci wodociągowej, oraz podczas płukania sieci (w popłuczynach hydrantu) - celem określenia skuteczności tego procesu.

Wszystkie z wymienionych zastosowań wiążą się z uzyskaniem szybkiego i w miarę precyzyjnego wyniku. Nie chodzi tutaj bynajmniej o dokładność na poziomie 3 miejsc po przecinku, ale stwierdzenie, czy nastąpiło usunięcie manganu, czy też nie - lub w jakim stopniu mangan został usunięty.
Poniżej przedstawiamy charakterystykę kilku podstawowych rodzajów testów manganu wraz ze wskazaniem kierunków ich zastosowań w eksploatacji układów uzdatniania wody.

Testy na oznaczanie zawartości manganu metodą kolorymetryczną. Mierzą zawartość manganu w formie rozpuszczonej. Ilość testów: 120.
Skala dokładności 30 - 60 - 100 - 150 - 200 - 250 - 300 - 400 - 500 ug/l Mn. (wg oznaczeń wcześniejszego Rozporządzenia 0,03 - 0,5 mg/L)W opakowaniu znajdują się:

• opakowania z trzema reagentami
• dwie tuby pomiarowe (główna i porównawcza).

Do głównej probówki wlewa się określoną na tubie objętość wody. Następnie dodaje się odczynniki wg ich numeracji i schematu ilościowo, czasowego, określonego w instrukcji analizy. Do próby porównawczej wlewa się badaną wodę - nie dodając jednocześnie żadnych odczynników.
Po upływie określonego czasu wkłada się obie próby do opakowania, w wyznaczone miejsca, na dnie których znajduje się barwny pasek z zaznaczonymi kolorami odpowiadającymi określonym stężeniom manganu. Przesuwając ten pasek, dopasowuje się kolor badanej próbki z kolorem próbki porównawczej. Po dopasowaniu można odczytać wynik. Jak przestawiono powyżej skala dokładności jest wystarczająca, by uchwycić normę. Jest to test chyba najczęściej wykorzystywany do obsługi operatorskiej, pozwalający m.in. na stwierdzenie czy próba znajduje się w normie, czy też nie. Co ważne 1 analiza manganu tym testem kosztuje ok 3,40 zł! Jest to ważne w przypadku częstych analiz (nie wspominając o zaoszczędzonym czasie, czy transporcie próbki).

Testy na oznaczanie zawartości manganu metodą kolorymetryczną. Mierzą zawartość manganu w formie rozpuszczonej.

Ilość testów: 120.

Skala dokładności 300 - 700 - 1300 - 2000 - 3000 - 4000 - 5000 - 7000 - 10000 ug/l Mn. (wg oznaczeń wcześniejszego Rozporządzenia 0,3 - 10,0 mg/L)

W opakowaniu znajdują się:

• opakowania z trzema reagentami

• komparator optyczny pozwalający precyzyjnie porównać stężenie manganu z wzorcem.

Test ten jest szczególnie przydatny do oceny stężenia manganu w wodzie surowej, popłuczynach oraz podczas wspomnianego płukania sieci wodociągowej. W zasadzie nie nadaje się w ogóle do oceny zawartości manganu w granicach normy.
W opakowaniu znajdują się odczynniki oraz praktyczny komparator, który pozwala skutecznie porównywać stężenie manganu w badanej próbie do wzorca. Oczywiście całe badanie jest opisane szczegółowo w instrukcji. W tym przypadku koszt jednego oznaczenia manganu to 5,8 zł, przy czym wynika on przede wszystkim z jednorazowego kosztu zakupu komparatora.

W obu omówionych przypadkach testów do analizy manganu uzupełnienie odczynników może być zrealizowane poprzez zakup opakowania zapasowego, w którym nie znajdują się już ani komparator, ani też wzorce paskowe. Stąd decydując się na zakup opakowania zapasowego należy pamiętać o tym by nie wyrzucać opakowań głównych. Należy zwrócić uwagę na fakt, że cena analizy manganu po zakupie opakowania zapasowego to już tylko 2,5 zł za analizę!
Przedstawione produkty zdecydowanie ułatwią eksploatację układu uzdatniania wody. Trzeba podkreślić jeszcze fakt, iż stanowią one małe przenośne laboratorium. Zakup jednego zestawu pozwala na dokonywanie systematycznych analiz na wszystkich, choćby najmniejszych stacjach uzdatniania wody, bez energii elektrycznej czy zbędnego miejsca. Wystarczy badana woda.

Pytania odnośnie opisywanych testów, czy wykonywania analiz prosimy kierować na adres biuro@technologia-wody.pl

Opracowanie: Łukasz Weber